استاندارد AISI / SAE
نامگذاری فولادها در استاندارد آمریکایی AISI / SAE
AISI انجمن آهن و فولاد آمریکاست که در واقع مخفف عبارت American Iron and steel Institute می باشد.
در استاندارد آمریکایی، تمامی آلیاژهای فولادی با یک عدد چهار رقمی XXXX شناخته می شوند. در این روش عدد اول گروه فولاد، عدد دوم درصد تقریبی عنصر آلیاژی اصلی و دو رقم آخر بیانگر مقدار کربن بر حسب صدم درصد می باشد.
گروه های فولاد
- فولاد کربنی 1XXX
- فولاد نیکل 2XXX
- فولاد نیکل – کروم 3XXX
- فولاد مولیبدن 4XXX
- فولاد کروم 5XXX
- فولاد کروم – وانادیوم 6XXX
- فولاد تنگستن 7XXX
- فولاد نیکل – کروم – مولیبدن 8XXX
- فولاد سیلیسیم – منگنز 9XXX
به عنوان مثال آلیاژ فولاد ۱۰۶۰ از گروه فولادهای کربنی با ۰٫۶ درصد کربن و آلیاژ فولاد ۴۱۳۰ از نوع مولیبدنی با حدود ۱ درصد مولیبدن و ۰٫۳ درصد کربن است.
- اگر عدد دوم 0 باشد به معنای اینکه نوع فرآیند تصفیه فولاد، زیمنس مارتین است.
- اگر عدد دوم 1 باشد به معنای اینکه تصفیه فولاد طوری انجام گرفته است که گوگرد آن زیاد و فسفر
آن کم است. - اگر عدد دوم 2 باشد به معنای اینکه تصفیه فولاد طوری انجام گرفته است که گوگرد و فسفر آن هر دو
زیاد است. - اگر عدد دوم 3 باشد به معنای اینکه تصفیه فولاد طوری انجام گرفته است که مقداری منگنز دارد.
مثال:
فولاد 1020 فولاد کربنی است که توسط کوره زیمنس مارتین تولید شده و حدود 0.2 % کربن دارد.
فولاد 1135 فولاد کربنی است که گوگرد آن زیاد و فسفر آن کم و در حدود 0.35 % کربن دارد.
تذکر: مس می تواند جزو عناصر فولاد باشد.
در صورت نیاز به اضافه کردن سرب رصد وزنی Pb از ۰/۱۵ تا ۰/۳۵ مجاز می باشد. در این حالت بین رقم دوم و سوم حرف L اضافه می گردد.
فولادهای AISI پیشوند هم دارند که روش فولادسازی را نشان می دهد:
- Aمعرف فولاد آلیاژی با روش زیمنس-مارتین بازی
- Bفولاد کربنی با روش بسمر اسیدی
- Cفولاد کربنی با روش زیمنس- مارتین بازی
- Dفولاد کربنی با روش زیمنس – مارتین اسیدی
- Eمعرف فولاد کوره الکتریکی
دسته بندی فولادها بر اساس کاربرد آنها
فولادهای زنگ نزن
- سری۲XX: فولادهای آستنیتی کروم- نیکل- منگنز دار
- سری۳XX: فولادهای آستنیتی کروم- نیکل دار
- سری۴XX: فولادهای مارتنزیتی و فریتی کروم دار
- سری۵XX: فولادهای مارتنزیتی کم کروم
فولادهای ابزار و قالب
از یک حرف و یک عدد تشکیل شده است. حرف مزبور به صورت زیر تعریف می گردد:
- W فولادهای ابزار کربنی ساده سخت کاری شده در محیط آب
- O فولادهای آلیاژی کارسرد شده سخت کاری شده در محیط روغن
- A فولادهای آلیاژی کارسرد شده سخت کاری شده در محیط هوا
- D فولادهای آلیاژی کارسرد شده سخت کاری نفوذی شده (Diffused hardening)
- S فولادهای ابزار کم کربن مقاوم به شوک
- T فولادهای ابزار تند بر تنگستنی
- M فولادهای ابزار تند بر مولیبدنی
- H فولادهای ابزار کارگرم شده
- P فولادهای ابزار مخصوص قالب های تزریق پلاستیک